Askerlik Nedeni İle Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır? başlıklı bu yazımızda, erkek işçilerin askerlik nedeni ile işten ayrıldıkları durumlarda kıdem tazminatlarının akıbetini inceleyeceğiz.

Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılınca Kıdem Tazminatı Alınır mı?

Şu an yürürlükte olmayan eski 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi hala geçerliliğini sürdürmektedir.

Bu maddeye göre;  işçi muvazzaf askerlik nedeniyle kendi isteği ile işten ayrılırsa kıdem tazminatı alma hakkı vardır.

Askerlik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Alma Şartları Nelerdir?

Burada dikkat edilmesi gereken askerlik sevk belgesinin varlığı ve işyerinde en az 1 yılık kıdeminin olmasıdır.

İşçi askere gitmeden makul bir süre önce askerlik sevk kağıdını ibraz ederek işverene bir dilekçe ile başvurarak işten ayrılmak istediğini ve kıdem tazminatını talep ettiğini belirtebilir.

Bu durumda işveren, işçiye kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür. Kıdem tazminatı miktarı işçinin kıdemine göre değişecektir. Diğer bir ifade ile, o işyerinde kaç yıldır çalışıyor ise işçi o kadar tazminat talep edebilecektir.

Askerlik Tazminatı Dilekçe Örneği Nasıl Yazılır?

Bu dilekçe çok kapsamlı bir dilekçe değildir. Sevke ilişkin belgeyi ekleyerek, işten ayrılmak istediğinizi ve kıdem tazminatınızı talep ettiğinizi yazmanız yeterlidir.

Askerlik Nedeniyle Alınacak Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Bu durumdaki bir işçinin kıdem tazminatının hesaplanmasında farklı bir şart yoktur. Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır? başlıklı yazımızda hesaplamalar ile ilgili detayları bulabilirsiniz.

Kısaca bahsetmek gerekir ise de; kıdem tazminatı işçinin son ücreti esas alınarak hesaplanır. Buna ek olarak, aranan şartları taşıyan işçi son işyerinde kaç yıl çalıştı ise o kadarlık tazminat alabilecektir.

İşveren Kıdem Tazminatını Ödemez ise Ne Yapılmalıdır?

Böyle bir durumla karşılaşan işçinin Kıdem Tazminatı Davası açması gerekecektir. İşveren de ödemekle yükümlü olduğu halde bu tazminatı işçiye ödemediği i̇çin, dava sonunda mevduata uygulanan en yüksek faizi ile ödemek zorunda kalacaktır.

Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İhbar Tazminatı Alabilir mi?

Yargıtay’ın yerleşmiş kararları uyarınca bu durumda kendi isteği ile işten ayrılan işçinin ihbar tazminatı talep etme hakkı bulunmamaktadır.

Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılma Halinde İşsizlik Maaşı Alınabilir mi?

Askere giden işçi ancak terhis sonrasında iş arama sürecinde işsizlik sigortasından faydalanabilmektedir.

Ancak bazı şartları sağlıyor olması gerekir;

• • İşten ayrılmadan önceki son üç yılda en az 600 gün prim ödenmesi

• • Bu primlerin son 120 günü kesintisiz olması,

• İş sözleşmesinin feshedildiği tarihten askere gidilen tarihe kadar geçen sürenin 90 günü geçmemiş olması gerekmektedir.

İşsizlik maaşı için terhis tarihinden itibaren 30 günlük süre içinde başvuruda bulunması gerekmektedir, aksi halde 30 günü geçen süre, işsizlik maaşı için hak kazanacağı süreden düşecektir.

Askerlik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Alarak İşten Ayrılan İşçi Başka Bir İşte Çalışabilir mi?

Hayır. Çalışırsa kıdem tazminatını kaybedebilir. Zira işyerinden askere gitmek i̇çin ayrılmıştır, oradan ayrılıp başka bir yerde çalışması kötü niyet olarak değerlendirilir ve işverenin kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar.

Askere Gitmeden Kaç Gün Önce İşten Ayrılabilirim?

Bu noktada kanunda belirlenmiş bir süre yoktur ancak, Yargıtay kararlarında makul bir süre önce olmasına dikkat çekilmektedir. Diğer bir ifade ile, teslim olmadan önce gereken hazırlık süresine göre işçinin işten ayrılması beklenir.

Askerlik Görevini Yerine Getirdi Ve Gelince İş Başvurusunda Bulunması İçin Gerekli Süre Nedir?

Bu süre 2 aydır. Şöyle ki; askerlik dolayısıyla işinden ayrılan işçiler askerlik hizmetinin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır.

Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işveren, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür.

Bedelli Askerlik Kapsamında da Kıdem Tazminatı Alınır mı?

Bu konuda açık bir hüküm bulunmasa da doktrinde farklı görüşler vardır. 2018 yılındaki bedelli askerlik düzenlemesinde, 21 günlük zorunlu askerlik hizmeti öngörülmüştür. Bu nedenle bedelli askerlikten yararlanacak işçiler işlerinden ayrılıp fiilen birliklerine teslim olmak mecburiyetindeler. Bu kanun kapsamında işçilerin 21 günlük ücretsiz izinde sayılacakları ve i̇ş sözleşmelerinin askıya alınacağı kabul edilmiştir.

Bizim de katıldığımız görüşe göre burada işçi i̇çin genel ve özel kanundan kaynaklanan seçimlik bir hak vardır. Özel kanunda, işçinin 21 gün ücretsiz izinde sayılacağının kabul edilmesi, genel kanunda belirlenen kıdem tazminatı alabilme hakkını ortadan kaldırmaz. İşçi dilerse ücretsiz izinli sayılmayı talep edebilir. Ya da, işten kendi isteği ile ayrılarak kıdem tazminatını talep edebilir.

Bedelli askerlik konusu gündemde ve çok merak edilen bir konudur. Uygulamada işverenler, bedelli askerlik yapacak erkek işçiyi ücretsiz izinli saymayı tercih etmektedirler. Ancak yukarıda belirttiğimiz gibi, seçimlik hakkı olduğu ve dilerse kıdem tazminatını alabileceği durumu bizim görüşümüzdür. Henüz bu konuda emsal bir mahkeme kararı bulunmamaktadır.