Kıdem Tazminatı Davası hakkında tüm bilmek istediklerinizi cevaplayan bir yazı hazırladık.

 

 

Kıdem Tazminatı Nedir?

 

İş kanunu kapsamında çalışan işçilerin, aşağıda açıklayacağımız şartların gerçekleşmesi ile işten ayrılmaları durumunda, işveren tarafından işçiye ödenmesi gereken tazminat türüdür.

 

Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları Nelerdir?

 

Ancak belirli şartların oluşması ile kıdem tazminatına hak kazanılabilir. Bu şartlar;

 

1- İşçinin İş Kanunu kapsamında çalışan bir işçi olması,

2- İş Sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi,

3- İşçinin 1 yıldır fiilen çalışıyor olması,

4- İşçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmasıdır. Diğer bir ifade ile işçi belirli süreli sözleşme ile çalışıyor ise, süre sonunda kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz. Ancak, işçi ile devamlı arka arkaya belirli süreli sözleşme yapılıyor ise bu durum Yargıtay tarafından belirsiz süreli sözleşme olarak görülmektedir.

 

İşçi 1 Yıl Boyunca Sigortalı mı Olmalıdır?

 

Hayır, sigortalılık kıdem tazminatı süresinde hesaba katılmaz. İşçinin fiilen çalıştığı dönem baz alınır. Bu sürenin hesabına, deneme süresi dahildir ancak çıraklık süresi, ücretsiz izin süresi, tutukluluk-hükümlülükte geçen süreler dahil değildir.

 

İş Sözleşmesi Hangi Nedenlerle Sona Ererse İşçi Kıdem Tazminatına Hak Kazanır?

 

1- İşçinin haksız bir sebeple işten çıkarılması halinde (İş Kanunu md. 25): İşçinin işveren tarafından işten çıkarılma sebeplerinden 2. fıkra (Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri ) dışındaki bir sebeple  işten çıkarılması durumunda işçi kıdem tazminatını talep edebilir.

 

Burada önemli bir nokta vardır. İşçi, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan halleri nedeni ile işten çıkarıldığında her ne kadar kıdem tazminatın ahlak kazanamıyor ise de, işçi dava açıp, bu sebebin haklı olmadığını kanıtlar ise, tazminatını alabilecektir.

 

2- İşçinin haklı nedenlerle işten çıkması halinde: İşçi yasada belirlenen haklı sebeplerle işten ayrılır ise, istifa ederse yani, kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır.

 

3- İşçinin emekli olması halinde: İşçinin bağlı olduğu kurum veya sandıklardan yaşlılık ,emeklilik yahut malullük aylığı almaya hak kazanması durumunda, bunu gösteren resmi belgeyi işverenine sunarsa kıdem tazminatını alabilecektir.

 

4- İşçinin askere gitmesi halinde: Zorunlu bir hizmet olan askerlik görevine gidecek olan erkek işçi, kıdem tazminatını isteyebilir.

 

5- Evlilik: Kadın işçi evlenir ise ve bu sebeple istifa etmek isterse kıdem tazminatına hak kazanacaktır.

 

6- 15 Yıl ve 3600 Gün prim ödeme koşulunun gerçekleşmesi halinde: Eğer işçi 15 yıl fiilen çalışmış ve 3600 gün primi ödenmiş ise işten ayrılmak isteyebilir ve kıdem tazminatına da hak kazanır. Bu şartın gerçekleşmesi, emeklilikle karıştırılabilir. 15 yıl ve 3600 gün koşulunu yerine getiren bir işçi emeklilik hakkınız kazanamamış olabilir. Zira emeklilik aylığı bağlanabilmesi için ek olarak yaş koşulu da vardır.

 

7- İşçinin ölmesi halinde: İş sözleşmesi devam ederken işçinin ölmesi halinde, işçinin ailesi kıdem tazminatını almaya hak kazanırlar.

 

İstifa Eden Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

 

Belli şartlar dahilinde evet alabilir. Bunun için, ilgili yazımızda ayrıntılı olarak açıkladığımız sebeplerin var olması gereklidir.

 

Buna ek olarak, işçinin sistematik bir şekilde, işvereni veya vekili tarafından mobbinge yani psikolojik şiddete maruz kalması halinde de istifa ederek kıdem tazminatı alması mümkündür.

 

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

 

Kıdem tazminatına esas alınan ücret işçinin brüt ücretidir. Brüt ücretin ne olduğu bordrolardan tespit edilebilir. Bunun dışında bordroya yansımamış rutin ek ödemeler, ikramiyeler var ise, bunlar da brüt ücrete dahil edilir. Aylık brüt ücret tespit edildikten sonra, işçinin fiilen çalıştığı kıdeme esas çalışma süresi bulunur. Her yıla bir aylık brüt ücret denk gelecek şekilde hesap edilir. İşçinin aylık brüt ücreti tavanı aşıyor ise, o yıl açıklanan tavan ücret üzerinden hesaplama yapılacaktır.

 

Bu hesaplamalar oldukça tekniktir, mahkemelerde de bu rakamlar bilirkişiler tarafından hesaplanır. Bu nedenle internet ortamlarında bulunan hesaplama araçlarına itibar etmeyiniz. Yaklaşık bir sonuç elde edebilirsiniz ancak net rakamı bulamazsınız.

 

Kıdem Tazminatı Nasıl Ödenir?

 

Kıdem tazminatı kural olarak, sözleşmenin sona erdiği gün tek seferde nakit olarak ödenmelidir. Ancak işçinin kabul etmesi halinde, çek/senet ile taksitle de ödenebilmektedir.

 

Kıdem Tazminatı Ödenmez İse Ne Olur?

 

Bu durumda, kıdem tazminatı davası açılması gündeme gelecektir. 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde yetkili iş mahkemesinde işverene karşı dava ikame etmeniz gerekmektedir.

 

Kıdem Tazminatı Davası Hangi Mahkemede Açılır?

 

İş yerinin bulunduğu ya da işverenin merkezinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemelerinde açılır. Eğer o yerde iş mahkemesi bulunmuyor ise, Asliye Hukuk Mahkemeleri bu davalara bakmakla görevlidir.

 

Kıdem Tazminatı Davası Açma Masrafı Nedir?

 

2018 yılı için, 800-1500TL arasında açılış masrafı gerekebilir. Bu miktar, tazminat miktarına, tanık sayısına, bilirkişi delillerine dayanılıp dayanılmadığına göre değişiklik gösterebilir.

 

Kıdem Tazminatı Davası Ne Kadar Sürer?

 

Bu sürenin dava açmadan öngörülmesi mümkün değildir. Bu süre, dava konusunun özelliğine, taraf sayısına, tazminat hakkının ispatına, delillerin toplanmasına, mahkemenin yoğunluğuna bağlıdır.

 

Bu konuda size kesin bilgi veren yer ve kişilere itibar etmeyiniz. Dava sonuçlandıktan sonra istinaf ve temyiz incelemesinden de geçeceği düşünüldüğünde, ortalama davanın neticelenmesi 2-3 yılı bulabilir.

 

Kıdem Tazminatı Davası Açma Süresi Nedir?

 

10 yıldır. Kıdem tazminatı almaya hak kazandığınız günden itibaren 10 yıl içinde dava açmanız gerekmektedir. Aksi halde, dava açma hakkınızı kaybedersiniz.

 

Kıdem Tazminatı Davası Dilekçe Örneği Nasıl Yazılır?

 

Kıdem tazminatı davasında en önemli süreç; davaya hazırlık aşaması ve dava dilekçesinin yazılmasıdır. Davacı, işbu dava dilekçesi ile bağlı olacak, iddia ve taleplerini değiştiremeyecektir.

 

Tazminatın tespiti ve ifadesi, işten çıkarılma veya çıkma sebebinin tazminata hak kazandırdığının ispatlanması, ne gibi taleplerde bulunulabileceği, hangi delillerin mahkemeye sunulması gerektiği konusunda sadece hukuk eğitimi almış tecrübeli avukatların bilgi sahibi olabileceğini unutmayınız.

 

İşbu dava, maddi durumunuzu, mal varlığınızı hatta ailenizi dahi önemli derecede etkileyecek sonuçlar doğurur. Bu sonuçların, büyük ve geri dönülmez zararlara dönüşmemesi için, internetteki örneklerden veyahut adliye çevrelerindeki arzuhalcilerden değil, konusunda uzman bir avukattan destek alınız.

 

Kıdem Tazminatı İçin Avukat Tutmalı mıyım?

 

Böyle bir şart yoktur fakat dava sürecinin zor ve hukuki bilgi ve tecrübe gerektirdiğinin altını çizmek isteriz. Dava açmak isteyenlerin, bu aşamaları tek başına yapmaya çalışmak yerine, avukat hizmeti almaları, davanın hayal edildiği gibi, sorunsuz, adil ve hızlı neticelenmesi için muhakkaktır. Aksi takdirde, sonradan telafisi çok güç hatta imkansız zararların ortaya çıkması muhtemeldir.

 

Bazı teknik detayların eksikliği, davanın ispatlanamaması, duruşmaların takip edilememesi, bilirkişi raporlarının kontrol edilememesi gibi sebeplerle işçiler hak ettikleri halde tazminatlarını alamama riski ile karşılaşmaktadırlar. Bu nedenle muhakkak bir işçi avukatından destek alınız.

 

Başta maddi olarak külfetli görünse de, neticesinde avukatla çalışmış olmanın ne kadar doğru bir karar olduğunun farkına varacaksınız.