Hakaret Suçu ve Cezası ile ilgili merak edilen sorulara güncel ve basit cevaplar vermeye çalıştık.
Hakaret Suçu Nedir, Unsurları Nelerdir?
Hakaret Suçu ve Cezası TCK 125. maddesinde düzenlenmiştir.
Hakaret suçu; herhangi bir kimseye onun onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte eylemlerde ya da yakıştırmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle oluşur.
Bu suçla doğrudan kişilik haklarına saldırı vardır. Bu saldırı; belli somut bir durum veya olgunun o kişiye isnat edilmesi suretiyle işlenebilir. Örneğin; “hırsız”, “dolandırıcı” gibi sözler, eğer o kişinin bu eylemi yaptığı ispatlanmazsa hakaret suçunu oluşturur.
Hakaret suçu ayrıca; genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla kişinin değersizleştirilmesi, rencide edilmesi suretiyle de işlenebilir. Örneğin; “hayvan”, “gerizekalı”, “şerefsiz” gibi sözler hakaret sayılır.
Kanunda tek tek hangi sözlerin hakaret sayılacağı yazılmamıştır ancak suçun tanımına göre somut olayda sarf edilen sözün hakaret olup olmayacağı mahkeme tarafından değerlendirilir.
Sadece sözle değil, bir takım davranış, işaretlerle de bu suç işlenebilir.
Nitelikli Hakaret Suçu Nedir?
Yukarıda bahsettiğimizden farklı olarak, hakaret suçunun mağduruna göre suçun nitelikli bir hale geldiği kabul edilir.
- Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret,
- Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı işlenen hakaret.
- Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenen hakaret.
Hakaret Suçu Zamanaşımı Nedir?
Hakaret suçu, takibi şikayete bağlı suçlardandır. Bu nedenle hakarete uğrayan kişi, hakarete uğradığını ve kendisine hakaret eden kişiyi öğrendiğinden itibaren 6 ay içerisinde Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet dilekçesi vermelidir. Bu süre geçtikten sonra şikayet hakkı kaybedilir.
Eğer bu şikayet sonrasında savcı tarafından dava açılır ve sanık hakkında ceza verilirse bu ceza kesinleşene kadar mağdur olan kişi şikayetinden vaz geçebilir. Bunun neticesinde sanık hakkındaki davanın düşmesine karar verilir.
Diğer taraftan Nitelikli Hakaret Suçu ise şikayete bağlı değildir.
Hakaret Suçu Gıyapta (mağdurun yokluğunda) İşlenebilir mi?
Evet işlenebilir. Bu şekilde işlenen hakarette ise bu eylemin cezalandırılabilmesi için en az üç kişiyle ihtilat ederek (3 kişinin öğrenmesi ile) işlenmesi gerekir. O üç kişiye mağdur dahil değildir. Mağdur dışındaki herhangi üç kişi olabilir. Üç kişinin üçüne de birebir aynı cümlelerin kullanılması zorunlu değildir. O üç kişiye farklı farklı yerlerde de söylenebilir.
Hakaret Suçu İle İlgili Tazminat Davası Açılabilir mi?
Her somut olay için ayrıca değerlendirilmek şartıyla, genel olarak açılabileceğini söylemek mümkündür. Hakaret suçundan dolayı hem sanık hem de müşteki tazminata belli koşullarda hak kazanabilir. Şöyle ki;
Hakaret suçundan yargılanan sanık eğer beraat ederse, bu beraat kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde, müşteki aleyhine tazminat davası açabilir. Bu davanın açılması sebebi, sanığın işlemediği bir suçtan yargılanmasına sebebiyet vermektir.
Hakaret suçundan açılan davada eğer sanığın bu suçu işlediği kabul edilir ve bu karar kesinleşirse bu sefer de müşteki, “şeref ve haysiyetine yapılan saldırıdan dolayı uğradığı üzüntü” sebebi ile tazminat davası açabilir.
Hakaret Suçundan Ne Kadar Ceza Alınır?
Suçun basit halinin işlendiği sabit olduğunda sanığa; 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezası verilebilir. Bu cezalar bir arada verilemez, hakim birinden birine karar verir.
Suçun eğer nitelikli halinin işlendiği sabitse; 1 yıldan 2 yıl kadar hapis cezasıdır.
cezanın arttırıldığı haller;
- hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza ⅙ oranında arttırılır.
- Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret halinde zincirleme suç hükümleri gereği belirlenen cezanın miktarı ayrıca 1/4’ten 3/4’e kadar arttırılır.
cezanın azaltıldığı veya ceza verilmediği haller;
Hakaret suçu mağduru, kendi haksız hareketi ile bu suça neden olmuş ise haksız hakaretin ağırlığına göre hâkim, failin cezasını azaltabileceği gibi ceza da vermeyebilir.
- eğer kişi, kendisine karşı işlenen kasten yaralama suçuna tepki olarak hakaret suçu işlerse cezalandırılmaz.
- bununla birlikte, sanık ile mağdur arasında karşılıklı hakaret var ise, bu noktada hâkim, kimin neden olduğunu dikkate alarak taraflardan her ikisi veya birisi hakkında verilecek cezada indirim yapabileceği gibi, ceza da vermeyebilir.
Hakaret Suçuna İlişkin Dava Hangi Mahkemede Açılır?
Hakaret suçuna ilişkin davalar savcılar tarafından Asliye Ceza Mahkemelerinde açılır.
Hakaret Suçu Basın ve Yayın Yoluyla İşlenirse Ceza Artar mı?
Hakaret suçunun basın ve yayın yolu ile, internet, sosyal medya aracılığı ile işlenmesi halinin daha fazla bir cezayı gerektirdiğine dair bir kanun maddesi yoktur. Ancak bu şekilde yapılan hakaretin daha fazla kişi tarafından duyulduğu dikkate alındığında, alenen işlenmesi ile aynı şekilde yani ⅙ oranında arttırılması gündeme gelecektir.
Telefonda Hakaret Suçu Nasıl İspatlanır?
Ceza mahkemelerinde suçun işlendiğinin veya işlenmediğinin ispatı oldukça önemlidir. Ceza mahkemelerinde, hukuk mahkemelerinde olduğu gibi kesin süreleri olan bir yargılama yoktur. Ceza muhakemesinde aslolan maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. Bu nedenle hem mağdur hem de sanık, suça ilişkin delillerini serbestçe ortaya koyabilir.
Ancak bunun nasıl yapılacağına ilişkin genel bir bilgi verebilmek maalesef mümkün değildir. Bunun en iyi yapacak olanlar hukuk eğitimi almış uzman avukatlardır. Bu nedenle, böyle bir suçun mağduru veya faili iseniz en hızlı şekilde bir avukattan hizmet almanızı öneririz.
Comments