Ev Alım Satımlarında Kapora İadesi Sorunu ev alım-satımı yapan herkesin başına gelmiş veya gelecek olabilir. Bu durumda ne yapacağınıza dair tüm bilgiler bu yazımızda.
Ev Alım Satımlarında Kapora Nedir?
Taşınmaz (ev) alırken, eğer emlakçı aracılığı ile alınıyorsa emlakçıya, eğer sahibinden alınıyor ise mal sahibine ödenen bir miktar paraya kapora denir. Kanuni ifadesi bağlanma parasıdır.
Bu para hukuken, cayma parası olarak değil, aradaki sözleşmenin varlığına delil olarak nitelendirilmiştir.
Cayma Parası ile Kapora (bağlanma parası) Farklı Mıdır?
Evet her ikisi de farklı kavramlardır. Şöyle ki; bağlanma parası (kapora); taraflar arasındaki sözleşmenin varlığına işaret ederken, cayma parası ise; taraflardan her birinin sözleşmeden caymaya yetkili sayılmasına ilişkindir. Bu durumda parayı vermiş olan cayarsa verdiğini bırakır; almış olan cayarsa aldığının iki katını geri verir.
Ev Alım Satımlarında Kapora Vermek Şart Mıdır?
Elbette böyle bir şart yoktur. Ancak, alım-satımı konusunda anlaşılan ev, bir başkasına satılır ise, evi almak isteyen ancak kapora vermemiş ise, herhangi bir hak iddia edemeyecektir.
Kapora, alınmak istenen evin başkasına satılmaması için verilen sözün bir karşılığı olarak düşünülmelidir.
Kapora Nasıl Verilir?
Bahse konu ev alınsa da alınmasa da, kaporanın verilip verilmediği veya ne kadar verildiği büyük önem taşır. Şöyle ki; kural olarak, –taraflar aksini kararlaştırmamışlarsa- evin bedeli ödenir iken, verilen kapora miktarı mahsup edilir.
Evin satın alınmaması durumunda da, kaporanın iade edilip edilmeyeceği sorunu gündeme gelebileceğinden her iki taraf açısından da önem taşır.
Bu nedenle hakkaniyete uyun bir mahsuplaşma veya iade işlemi yapabilmek için, kaporanın yatırıldığına ve miktarına ilişkin aksi iddia edilemeyecek bir belgeye ihtiyaç vardır. En sağlam yol, açıklamalı olarak banka hesabına yatırmaktır. Ancak bunun dışında, sözleşmeye yazılması, belge düzenlenmesi veya makbuz verilmiş olması da mümkündür.
Kapora Ne Kadar Olmalıdır?
Bu konuda kanunen emredici bir kural yoktur. Taraflar miktar konusunda serbestçe anlaşabilirler.
Evi Alırsam Kapora Ne Olur?
Borçlar Kanunu’nda; aksine sözleşme veya yerel adet olmadıkça, bağlanma parasının (kapora) esas alacaktan düşüleceği belirtilmiştir.
Diğer bir ifade ile evin tüm bedeli ödenmeden verilmiş kapora, taraflar arasında bu konuda aksine bir sözleşme yok ise, esas bedelden düşülür.
Evi Almazsam Kapora Ne Olur?
Ev alım-satımlarında yaşanan kapora sorunları en çok bu sebeple ortaya çıkmaktadır. Alım-satım işleminin olmaması durumunda, kaporanın iade mi edileceği, satıcıda mı kalacağı konusu bu sorunların halli için önemlidir.
Bu sorunun çözümü için ilk olarak tespit edilmesi gereken husus; alım-satım işleminin hangi sebeple gerçekleşmediğidir. Ev sahibinin vazgeçmesi veya evi başka birine satması gibi hallerde kaporanın alıcıya iade edilmesi şarttır.
Ancak alıcının almaktan vazgeçtiği durumlarda, vazgeçme sebebinin, haklı, geçerli ve iyi niyetli olması gerekmektedir. Yukarıda, kaporanın kanunen cayma parası olarak değerlendirilmediğini belirtmiştik. Ancak, alıcının keyfi ve kötü niyetli vazgeçmeleri de hakkaniyete aykırı olması nedeni ile kabul görmeyeceğini söyleyebiliriz. Zira burada satıcının da uğramış olduğu kazanç kaybı, zaman kaybı, alıcı kaybı olacak ve kötü niyetli alıcının en başta verdiği kapora bu kayıpların tazmini için alıcıda kalacaktır.
Alıcının hangi hallerde haklı ve iyi niyetli sayılacağı konusuna değinmek gerekir ise; bu hallerin kesin ve belirli olmadığını söyleyebiliriz. Bu haller her duruma özel olarak değerlendirilmelidir. Uygulamada en sık rastlananlardan, evin bedeli için başvurulan kredinin banka tarafından reddedilmesi veya evin bedelinden çok daha düşük bir miktarın çıkması hallerini sayabiliriz.
Böyle bir durumla karşı karşıya kaldığınızda muhakkak bir avukattan destek almanızı tavsiye ediyoruz. Durumunuzun hukuka uygun olarak çözülmesi ancak avukat yardımı ile mümkündür. Alacağınız bu hizmet, daha sonra daha büyük hak kayıpları yaşamanızın önüne geçecektir.
Comments