İşçi Alacaklarında Zamanaşımı hakkında merak edilen sorulara güncel ve kolay anlaşılır cevaplar hazırladık.
Zamanaşımı Ne Demektir?
İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı konusunu kavrayabilmek için alacak davalarında uygulanan zamanaşımını genel olarak bilmek önemlidir.
Hemen hemen her araştırmada karşınıza çıkabilecek bu kavramın, hukuk eğitimi almamış birisi tarafından anlaşılması zordur. Hatta hukukçular arasında dahi kimi zaman tartışılmaktadır.
Anlaşılır bir şekilde basitçe ifade etmek gerekir ise zamanaşımı; bir hakkın, hakka sahip olan kişi tarafından talep edilebilme süresini ifade eder.
Zamanaşımının geçmesi hakkı ortadan kaldırmaz ancak o hakkın talep edilme hakkını ortadan kaldırır.
Zamanaşımı geçtiği halde hak talep edilirse, mesela dava açılırsa; karşı tarafın zamanaşımına itiraz etmesi ile davanın reddedilir. Eğer karşı taraf zamanaşımına itiraz etmez ise hakim zamanaşımının geçmiş olduğunu kendiliğinden dikkate alamaz.
İşte işçi alacakları için de dava açarken zamanaşımı konusuna son derece dikkat etmek gerekir. Bu süreyi hesaplarken yapılacak bir yanlışlık, işçinin hakkına kavuşmasını engelleyecektir. Bu nedenle bütün yazılarımızda, dava açma düşünceniz var ise muhakkak uzman bir avukattan destek almanızı hatırlatıyoruz.
İşçi Alacaklarında Zamanaşımını Kesen Haller Nelerdir?
İşçi alacaklarında zamanaşımını kesen hallerin başında; arabuluculuk süreci gelir. Eğer zamanaşımı süresinde arabulucuya başvurulmuş ise, başvuru tarihi itibariyle zamanaşımı kesilir. Sürecin tamamlanması ve son tutanağın imzalanması halinde kaldığı yerden işlemeye devam eder.
Bunun dışında, borçlu tarafından borcun kabul edilmesi ve dava veya i̇cra takibi açılması da zamanaşımını kesen hallerdendir.
Borçlu tarafından borcun kabul edilmesi halinin var olup olmadığı hususunda dikkatli olmakta fayda vardır. Sözlü bir şekilde yapılan kabuller geçerli olmayacaktır. Kabulün geçerli olabilmesi için, öncelikle kabul edenin borçlunun kendisi veya kabule yetkili vekili olmalıdır.
İşçi Alacaklarında Zamanaşımı Süresi Ne Zaman Başlar?
İşçi alacaklarında zamanaşımı süresi, o alacağın istenebilir olduğu anda başlar. Ancak işçi alacakları arasında, talep edilebilme zamanı farklılık gösterebilmektedir. Bu sebeple zamanaşımı süresinin hesabı için öncelikle hangi alacak için hesaplanacağına bakmak gerekir.
İşçi Alacakları Nelerdir?
İşçi ve işveren arasında i̇ş sözleşmesinden doğabilecek alacak kalemlerini aşağıda listeledik. Her fesihte aşağıdaki tüm alacakların doğmayacağını, sözleşmenin ve feshin özelliklerine göre değişebileceğini belirtmek isteriz.
- Kıdem Tazminatı
- İhbar Tazminatı
- Kötüniyet Tazminatı
- İş Kazası / Meslek Hastalığı Sebebiyle Alınacak Tazminat
- Sendikal Tazminat
- Eşit Davranmama Tazminatı
- Fazla Mesai Ücreti
- Hafta Tatili Ücreti
- Ulusal Bayram Ve Genel Tatil Ücreti
- Yıllık İzin Ücreti
- Asgari Geçim İndirimi
- Diğer Ücretler (Prim, İkramiye, Çocuk Yardımı, İşyeri Uygulaması Haline Gelen Yardımlar Vb.)
Hangi Alacak Ne Zaman Talep Edilebilir (muaccel) Olur, Zamanaşımı Ne Kadardır?
| ALACAK | MUACCELİYET | ZAMANAŞIMI |
| Kıdem Tazminatı | Akdin Feshi | 5 yıl |
| İhbar Tazminatı | Akdin Feshi | 5 yıl |
| Yıllık İzin Ücreti | Akdin Feshi | 5 yıl |
| Kötüniyet Tazminatı | Akdin Feshi | 5 yıl |
| Sendikal Tazminat | Akdin Feshi | 5 yıl |
| İş Kazası/Meslek Hastalığı Sebebi ile Tazminat | Kaza/Zarar Tarihi | 10 yıl |
| Eşit Davranmama Tazminatı | Akdin Feshi | 5 yıl |
| Fazla Mesai Ücreti ve Diğer Tüm Ücretler | Çalışıldığı ay itibari ile | 5 yıl |
