Yıllık İzin Alacağı Ne Demektir?
Bu kavramı açıklamadan önce yıllık iznin ne olduğunu belirtmekte fayda vardır. Yıllık i̇zin, işyerinde fiilen 1 yıl çalışmış olan işçiye verilir ve işçi bu sürelerde çalışmış sayılarak ücreti de verilir. İşçinin yıllık izne hak kazanabilmesi için gerekli olan 1 yıllık çalışma süresinin, sigortalı olması ile ilgisi yoktur. İşçinin o işyerinde fiilen çalışmaya başladığı tarih esas alınır.
Yıllık İzin Süreleri Nelerdir?
Yıllık izin süreleri;
- Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dâhil) çalışmış olanlara 14 günden
- Beş yıldan fazla on beş yıldan az çalışmış olanlara 20 günden
- On beş yıl (dâhil) ve daha fazla çalışmış olanlara 26 günden az olamaz.
Bununla birlikte 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.
Yıllık Ücretli İzin Alacağı Zamanaşımı Nedir, Ne Zaman Başlar?
Yıllık ücretli i̇zin alacağı zamanaşımı, diğer ücret alacaklarında olduğu gibi 5 yıldır. Bu konuda daha önceki yazılarımızda bahsettiğimiz üzere işçi alacakları açısından zamanaşımı, o alacağın talep edilebilme anından itibaren hesaplanır.
Her ne kadar ücret alacakları açısından, çalışıldıkları ay itibari ile zamanaşımı başlıyor ise de, yıllık i̇zin alacağı için i̇ş sözleşmesinin feshi anından itibaren başlar.
Bunun nedeni, i̇zin olarak kullanılmamış günlerin ücretlerinin, akdin feshi anında ödenmesi zorunluluğudur.
Yıllık İzin Alacağı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Bu hesaba esas olacak ücret; işçinin i̇ş sözleşmesinin sonlandırıldığı tarihteki ücreti olacaktır. İşçinin çalışma süresi boyunca kullanmadığı yıllık i̇zin günleri ile, son günlük ücretinin çarpılması ile, yıllık i̇zin ücreti alacağı bulunur.
Yillik İzin Kullandığına Dair Belge Nasıl Olmalıdır?
Bunun için genelde işçinin özlük dosyasında bulunan yıllık i̇zin defteri imzalatılır. Kanunda özel şekil aranmamıştır. Ama işçi tarafından imzalanmış bu belgelerde, i̇zin tarihleri açık bir şekilde yer almalıdır.
Yıllık İzin Tanıkla İspat Edilebilir mi?
Yıllık izin kullanmadığını ya da eksik kullandığını işçi tanıkla iddia edebilir. İşveren tarafından, iddia edilen tarihlerde işçinin yıllık iznini kullanmış olduğu ispatlanamazsa işçi iddia ettiği tarihlere ilişkin ücrete hak kazanır.
Ancak, hayatın olağan akışına aykırı sayılabilecek talepler de mahkeme tarafından kabul görmeyecektir. Örneğin Yargıtay bir kararında, 24 yıl boyunca hiç i̇zin kullanmadığını iddia eden işçinin bu iddiasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı belirtilmiştir.
Yıllık İzin Kullanıldığının İspatı Nasıl Yapılabilir?
Yıllık iznin kullanıp kullanılmadığına ilişkin ispat yükü işverendedir. Ve bu ispat sadece, ispatı işçi tarafından inkar edilmemiş yazılı belge ile yapılabilir. İşveren tarafından yıllık iznin kullanıldığı tanıkla ispatlanamaz.