Trafik Kazaları Sebebi İle Açılan Tazminat Davaları hakkında bilmek istediklerinizi bu yazımızda kolaylıkla bulabilirsiniz.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılan Tazminat Davaları
Bu yazımızda; hiç yaşanmamasını dilememize rağmen her gün bir yenisine şahit olduğumuz, duyduğumuz, yaşadığımız trafik kazalarının tazminat hukuku açısından bir değerlendirmesini yapacağız.
Trafik kazaları sebebi ile açılacak tazminat davaları; Maddi, Manevi Tazminat veya her ikisi birden talep edilerek açılabilmektedir. Bu nedenle yazımızda; Maddi Tazminat ile Manevi Tazminat olarak iki başlıkta incelemenin uygun olacağını düşündük.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Maddi Tazminat Davaları
Tazminat talepli davaların genel olarak konusu; bir kişinin kusurlu ve hukuka aykırı bir eylemle (kasten, ihmal ederek, tedbirsiz davranarak) bir başkasına zarar vermesi neticesinde bu zararın tazmin edilmesine ilişkindir.
Trafik kazası neticesinde istenebilecek Maddi Tazminat talepleri ise, kazada zarar gören kişinin yaralanması veya ölmesine göre fark edecektir.
Bu fark hem talep edilecek tazminat talepleri hem de kimin dava açabileceği noktasında kendini göstermektedir.
Yaralanmalı Trafik Kazaları Neticesinde Açılacak Maddi Tazminat Davası
Bu dava kapsamında talep edilebilecek maddi tazminat kalemleri kanunda şu şekilde sayılmıştır:
- Tedavi giderleri. (kaza sonrası bakıma muhtaç hale gelmiş ise bu devamlı bakım masrafı)
- Kazanç kaybı. (tedavi sırasında çalışılamayan günlere ilişkin zararlar)
- Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar. ( kalıcı bir maluliyet varsa, kalıcı maluliyetin getirdiği maddi gelir kaybı)
- Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.
- Kaza nedeni ile zarara uğrayan kişi önce yaralanmış daha sonra da bu sebeple ölmüş ise, yukarıdaki kalemlere ek olarak, yakınları tarafından ayrıca aşağıda açıklayacağımız ölüm nedeni ile maddi tazminat kalemlerini isteyebilir.
- Bununla birlikte kazada zarar gören şahsın, aynı kazada aracında veya içinde bulunan bir malında bir zarar meydana gelmiş ise, mağdur kişi maddi tazminat taleplerine bunu da ekleyebilir.
Ölümlü Trafik Kazaları Neticesinde Açılacak Maddi Tazminat Davası
Trafik kazasında ölen kişinin yakınları tarafından açılacak maddi tazminat davasında tazminat kalemleri genel olarak şu şekilde sayılabilir:
- Cenaze ve Defin Giderleri (Cenazenin bir yerden bir yere taşınması, kefen masrafları, yemek vs gibi)
- Yukarıda bahsettiğimiz, ölen kişiye ölmeden önce yapılan tedavilere ilişkin tüm masraflar.
- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
- Araç hasarına ilişkin maddi zarar.
Kaza ile arasında nedensellik bağı kurulan burada yazılmamış olan zararlar da talep edilebilir. Ancak tüm bu davalar için muhakkak bir avukata danışmanızı önemle vurgulamak isteriz.
Maddi Tazminat Talep Edebilmek İçin Kusursuz Taraf Olmak Şart mı?
Tazminat talepleri, kazaya karışan tarafların kusur durumlarına göre değerlendirilir. Mağdur olan taraf az kusurlu da olabilir, kusursuz da olabilir, tam kusurlu da olabilir. Bu kusur miktarı mahkeme tarafından yaptırılacak bilirkişi incelemeleri neticesinde ortaya çıkacaktır. Zaten olay anında bir trafik kaza tutanağı tutuldu ise, bu tutanakta yazan kusur durumları da bir bilgi kaynağıdır.
Mağdur olan kişi az kusurlu ise zararının tümünü değil sadece kusuru oranına isabet eden kadarını talep edebilecektir. Kusursuz ise tamamını isteyebilir.
Kaza neticesinde ölen kişi tam kusurlu olsa dahi, yeni kararlar doğrultusunda, yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilmesinin önü açılmıştır.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Manevi Tazminat Davaları
Manevi tazminat, uğranılan manevi zararların tazmini için hükmedilen bir tazminat türüdür. Kaza nedeni ile mağdurun ve/veya yakınlarının çektiği acı, üzüntü, korku, endişe, onların manevi varlığında zarar meydana getireceği için bu zararın tazmini talep edebilir.
Manevi zarar, yaralamalı trafik kazalarında sürücüde veya kaza sırasında araçta bulunan diğer kişilerde oluşabilir.
Ölümlü kazaların neticesinde ise manevi zarara uğrayabilecek kişiler ölenin yakınları olarak tanımlanmıştır.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Tazminat Davalarını Kim Açabilir?
Bu durumda ilk akla gelen kişi, mağdur olan sürücünün bizzat kendisidir.
Ölmesi halinde ise, ölenin -mirası reddetmiş olsalar dahi- mirasçıları (ana, baba, kardeş, çocuk, eş gibi), ölen kişinin maddi desteği ve bakımından yoksun kalanlar, ölen ile çok yakın bağları olan ve ölümü ile manevi zarara uğramış kişiler açabilir.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Tazminat Davaları Kimlere Karşı Açılabilir?
Trafik kazası neticesinde maddi/manevi tazminat davasının yöneltilebileceği kişiler;
- Kazaya sebep olan araç sürücüsü,
- Araç sürücüsü aracın sahibi değilse, aracın sahibi, (aracın sahibine karşı dava açabilmek için, aracın, sahibinin fiili tasarrufunda olmuş olması gerekmektedir. Örneğin aracını noter kanalı ile satmış ama henüz alıcı devir işlemini yapmadan kaza yapmışsa, ya da araba çalınmış polise ihbar edilmiş ise)
- Kazaya sebebiyet verenin trafik veya kasko poliçesini hazırlayan sigorta şirketleridir.
Dava yukarıda sayılı kişilerden birine açılabileceği gibi, hepsine birden de açılabilir.
Burada iki önemli noktanın altını çizmek isteriz.
- Sigorta şirketleri poliçe limitleri ile sınırlıdır.
- Sigorta şirketleri manevi tazminattan sorumlu değildir.
Tazminat Davası Açmadan Önce Sigorta Şirketine Başvurmak Şart mıdır?
Yakın zamanda bu konuda yeni bir düzenleme yapılmış ve zarar gören kişinin öncelikle karşı tarafın zorunlu trafik poliçesini düzenleyen sigorta şirketine başvurması şartı getirilmiştir.
Sigorta şirketi, talep kendisine ulaştıktan on beş gün içinde talebe cevap vermez ya da kısmen verirse, zarar gören şahsın dava hakkı doğacaktır.
Kusurlu Aracın Zorunlu Trafik Sigortası Yoksa?
Bu durum bir değişiklik yaratmayacak. mağdur kişi sigorta şirketi yerine güvence hesabına başvuracaktır.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Tazminat Davaları Ne Zaman Açılabilir?
Trafik kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası açma süresi trafik kazasının meydana gelmesinden veya zararın öğrenilmesinden itibaren iki yıl, her halükarda trafik kazası tarihinden itibaren on yıldır.
Eğer trafik kazasına konu olan haksız fiil aynı zamanda bir suç oluşturuyor ise, o suçun ceza kanunlarındaki zaman aşımı süresi, dava açmak için geçerli olacaktır.
Trafik Kazaları Sebebi İle Açılacak Tazminat Davası Açmak İçin Avukat Tutmam Şart mı?
Tazminat davalarının avukatsız açılmasında bir engel yoktur. Ancak yazımızda da bu konuda uyarılarda bulunduğumuz üzere, dava sürecinin zor ve hukuki bilgi ve tecrübe gerektirdiğinin altını çizmek isteriz. Bu davayı açmak isteyenlerin, bu aşamaları tek başına yapmaya çalışmak yerine, avukat hizmeti almaları, davanın hayal edildiği gibi, sorunsuz, adil ve hızlı neticelenmesi için muhakkaktır. Aksi takdirde, sonradan telafisi çok güç hatta imkansız zararların ortaya çıkması muhtemeldir.
Başta maddi olarak külfetli görünse de, neticesinde avukatla çalışmış olmanın ne kadar doğru bir karar olduğunun farkına varacaksınız.
Özellikle bu davanın, kazanın tarihi, tazminatın türü, miktarı vs belirleyici olduğundan, bunların bir avukat tarafından değerlendirilmesi şarttır. Aksi halde yanlış açılmış bir dava yüzünden, almayı umduğunuz paradan çok daha fazlasını kaybedebilirsiniz.