Dicle Hukuk Bürosu

Sebepsiz Zenginleşme Davası

Sebepsiz Zenginleşme Davası Nedir?

 

Sebepsiz zenginleşme, Borçlar Hukuku kapsamında bir borç kaynağıdır. TBK’nun 77. maddesinde; “haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür” şeklinde belirtilmiştir.

 

Bu maddeye göre, önce bir kimsenin malvarlığında bir çoğalmanın yani bir zenginleşmenin olması, diğer tarafın malvarlığında da bir azalma yani fakirleşme olması ve bu çoğalma ile azalma arasında illiyet bağı bulunması gerekmektedir.

 

Zenginleşme ve fakirleşme arasında illiyet bağı olması da tek başına yeterli değildir. Bu bağın haksız bir sebebi işaret etmesi gerekmektedir. Yani haklı bir sebeple birinin mal varlığında çoğalma diğerinde azalma meydana geliyorsa sebepsiz zenginleşmeden söz edilemez.

 

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Hangi Hallerde Açılabilir?

 

Sebepsiz zenginleşme davası açılabilmesi için, davaya konu olan ve geri verilmesi istenen borcun, geçerli olmayan veya gerçekleşmemiş veya sona ermiş bir sebebe dayanması gerekmektedir.

 

Borçlar Kanunu’nda, sebepsiz zenginleşen, zenginleşmenin geri istenmesi sırasında elinden çıkmış olduğunu ispat ettiği kısmın dışında kalanı geri vermekle yükümlüdür. Ancak zenginleşen, zenginleşmeyi iyi niyetli olmaksızın elden çıkarmışsa veya elden çıkarırken ileride geri vermek zorunda kalabileceğini öngörebilmesi gerekiyorsa, zenginleşmenin tamamını geri vermekle yükümlüdür.

 

Ayrıca sebepsiz zenginleşen, iyi niyetli ise yapmış olduğu faydası ve zorunlu giderleri davacıdan isteyebilir.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Açılamayan Haller Nelerdir?

 

Eğer dava konusu edilmek istenen alacak, zaman aşımına uğramış bir borcun ifasından veya ahlaki bir ödevin yerine getirilmiş olmasından kaynaklanıyor ise, dava reddedilir. (Borç olmadığı halde ödenmiş olanı geri istenmesine ilişkin diğer kanun hükümleri saklıdır.)

 

Veya hukuka veya ahlaka aykırı bir sonucun gerçekleşmesi amacıyla verilen şey, sebepsiz zenginleşme davası ile geri istenemez.

 

Bunlarla birlikte, eğer mal varlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası açılamaz.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Zamanaşımı Ne Kadardır?

 

Sebepsiz zenginleşmeden davası, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her hâlde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren on yıldır.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Ne Kadar Sürer?

 

Davanın ne zaman sonuçlanacağını baştan öngörebilmek mümkün değildir. Bu yöndeki kesin olduğu iddia edilen bilgi ve haberlere de itibar etmeyiniz. Mahkemelerin yoğunluğu ve dava konusunun kapsamlı oluşu, tarafların iddialarını ispatlaması için belli bir sürenin gerekli olması dolayısı ile davaların 1- 2 yıldan önce sonuçlanmasının zor olduğunu düşünüyoruz.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Dilekçe Örneği?

 

Sebepsiz zenginleşme haklı bir sebep olmaksızın ödenen paranın iadesine ilişkin iddiaların ispatlanmasına yöneliktir. Borcun niteliği her olayda farklıdır. Dava dilekçesi ise, hem iddialarınız hem talepleriniz hem de delilleriniz yönünden bağlayıcıdır. Bu nedenle, dava dilekçesinin durumunuza uygun olması ve ispatınıza yarayacak delillerin yer alması için özenle hazırlanmalıdır. İnternet ortamında veya başka şekillerle edineceğiniz dilekçe örnekleri üzerinden dava açmanız halinde zarara uğramanız mümkündür. Bu nedenle, borçsuz olduğunuz hal de borç tehdidine maruz kalmışken daha fazla risk almayarak muhakkak bir avukattan hizmet almanızı tavsiye ediyoruz.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Masrafları Ne Kadardır?

 

Bu masraflar davanın değerine göre belirlenir. Harç dışında, keşif, bilirkişi veya tanık deliline dayanılmış ise de dava açılırken bunlar için yapılacak masraflar peşin olarak alınır.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Kime Karşı Açılır?

 

Sebepsiz zenginleşme davası; sebepsiz zenginleşene ve onun mirasçılarına karşı açılabilir.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası Hangi Mahkemede Açılır?

 

Bu dava, davalının ikametgahında bulunan Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılmalıdır. Eğer dava bir tüzel kişiliğe karşı açılacaksa ve dava konusu işlem bu tüzel kişinin şubesi tarafından gerçekleştirilmişse, şubenin bulunduğu yerde de açılabilir.

 

Sebepsiz Zenginleşme Davası İçin Avukat Tutmak Zorunda mıyım?

 

Tüm davalarının avukatsız açılmasında bir engel yoktur. Ancak yazımızda da bu konuda uyarılarda bulunduğumuz üzere, sebepsiz zenginleşme davası sürecinin zor ve hukuki bilgi ve tecrübe gerektirdiğinin altını çizmek isteriz. Dava açmak isteyenlerin, bu aşamaları tek başına yapmaya çalışmak yerine, avukat hizmeti almaları, davanın hayal edildiği gibi, sorunsuz, adil ve hızlı neticelenmesi için muhakkaktır. Aksi takdirde, sonradan telafisi çok güç hatta imkansız zararların ortaya çıkması muhtemeldir.

 

Başta maddi olarak külfetli görünse de, neticesinde avukatla çalışmış olmanın ne kadar doğru bir karar olduğunun farkına varacaksınız.

Exit mobile version