Mobbing Nasıl İspat Edilir? sorusunun tek bir cevabı yoktur. Yazımızda örnekler üzerinden bu konuyu açıklamaya çalıştık.
Mobbing Örnekleri Nelerdir?
Mobbing, çalışan – çalışmayan, işçi – işveren olmak üzere toplumun çok geniş bir kesimi tarafından bilinmektedir.
İşyerinde çalışan karşı uygulanan, onun şeref ve haysiyetini hedef alan ve süreklilik arz eden olumsuz davranışlar olarak tanımlayabiliriz. Bazı yazılarda mobbing yerine “bezdiri” kelimesinin de kullanıldığını görebilirsiniz.
Kanunlarda mobbing örnekleri sayılı değildir. Yaşanan somut olaylar ve mahkeme kararları neticesinde derlenen bir takım örnekler vardır.
- Lakaplar takma, iletişimi kesme
- Mağdura, o iş yerine ait olmadığını söyleme
- Çok iş verip süreyi kısaltarak zaman baskısıyla hata yaptırma
- Diğer çalışanlarla eşit muamele yapmama
- Çok başarısız çalışanlarla kıyaslama
- Mağduru yaptığı başarılı işlerde takdir etmeme
- Kişisel haberleşme adreslerine girme
- Toplantıları haber vermeme
- Yüksek sesle müzik dinleme
- Mağdurun yüzüne bakmaktan kaçınma
- Mağduru akıl hastası olarak tanıtma
- Kokmadığı halde kokuyor söylentisi çıkarma
- Cinsel taciz
- Korktuğu şeyleri bilhassa yapma
- Fiziksel olarak yapması mümkün olmayan işleri verme
- Kamuda çalışıyorsa, hakkında sık sık disiplin soruşturması açma, ceza verme, atama,
Bu örneklerin dışında kalan, ama işyerinde psikolojik olarak şiddet kapsamına giren ve devamlılık arz eden eylemler de mobbing sayılacaktır.
Kamuda Mobbing Nasıl İspatlanır?
Uluslar Arasında yapılan anketlerin neticesinde de Kamu sektöründe çalışanların Özel sektöre oranla daha fazla mobbinge maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır. Bunun nedeni, devle memurunun kolay kolay i̇şten çıkarılmasının mümkün olmaması ve devlet memurunun da istifa etmesinin güç olması.
Mobbinge maruz kalan memurun bunu ispatlaması sahiden oldukça güçtür. Hem mobbingin şartlarına uygun davranışlara maruz kalacak hem de neticesinde psikolojik şiddete uğramış olacaktır.
Kamuda en fazla görülen mobbing örneği, sık sık disiplin soruşturması açılması, ceza verilmesi ve atama yapılmasıdır. Tüm bunlara maruz kalan memur, bunların iptali i̇çin hukuki başvurularda bulunacak ve haklı ise bunların kaldırılmasını sağlayacaktır.
Ancak kamuda mobbing olgusunu işaret eden ana kriteri Danıştay şu şekilde belirlemiştir. “Bu şekilde devamlı i̇dari soruşturma ve işlemlerle memuru devamlı bir hak arama mücadelesi içinde bırakmak.” İşte bu kapsamda olan davranışları mobbing olarak ispatlamak kolay olacaktır.
Bununla birlikte, özel sektörde de olduğu gibi, mobbing oluşturan davranışların, üstlere muhakkak yazılı olarak iletilmesi, arkadaşlara yazılı olarak sık sık anlatılması, bu konuda tanık bulundurmaya dikkat edilmesi gibi ispat yolları da ek olarak söylenebilir.
Mobbing Belirtileri Nelerdir?
- fiziksel ve zihinsel rahatsızlıklar
- davranış bozukluları,
- sosyal sorunlar,
- ekonomik zararlar
- uyku bozuklukları,
- ağlama nöbetleri,
- konsantrasyon bozukluğu,
- gerginlik ve öfke,
- alınganlık,
- mide ve bağırsak sorunları,
- aşırı kilo alma veya verme,
- alkol veya ilaç (madde) bağımlılığı,
- işyerinden kaçma veya uzaklaşma
- (sık sık geç kalma, sıkça kullanılan hastalık izinleri),
- şiddetli depresyon,
- panik ataklar,
- kalp krizleri,
- üçüncü kişiye yönelik şiddet,
- intihar girişi,
- yüksek tansiyon,
- kalıcı uyku bozuklukları,
Mağdurda mobbinge neticesinde kaydedilen rahatsızlıklar ve belirtiler belli başlı olarak bu şekilde sıralanabilir. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi somut olayda mağdurun yaşadığı mobbing neticesinde daha farklı sonuçlar da oluşabilir. Bu gibi durumlarda her olayı ayrı değerlendirmek isabetli olur.
Mobbing İle Mücadele Nasıl Edilir?
Mobbing ile mücadele bu konuda bilinçlenmekle başlar. Bu nedenle mobbing ile ilgili bilgileri edinerek mücadele etmeye başlayabilir, çevrenizdekileri de bu konuda bilinçlendirebilirsiniz.
Bununla birlikte, psikolojik anlamda şiddet kabul edilen bu davranışların karşısında suskun kalınmamalı, muhakkak mobbing uygulayan kişi, üstlerine, diğer çalışanlara bildirilmeli ve önlem alınması istenmelidir.
Bunun dışında, bu konuda hizmet veren uzman avukatlardan destek almayı unutmamanızı tavsiye ederiz. Zira bu sürecin takibi ve delillerin toplanması açısından en doğruyu avukatınız tayin edecektir.
Mobbing Sonucu Hangi Haklar Elde Edilebilir?
Mobbing sonucu, işçinin i̇ş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi mümkündür. Haklı fesih sonrasında, kıdem ve ihbar tazminatları ile diğer işçilik alacaklarına hak kazanabilecektir.
Mobbing oluşturan davranışlar ayrıca mağdurun kişilik haklarına bir saldırı da içeriyorsa ayrıca mağdurun Manevi Tazminat talep edebilmesi de gündeme gelir.