Delil Tespiti Davası Nedir?

 

Açılması planlanan bir dava ile ilgili ileri sürülecek delillerin, dava aşamasına kadar kaybolacağı ya da zarar göreceği düşünülüyorsa, ileri sürülmesinin önemli ölçüde zorlaşması riski var ise, işbu delil tespiti davası açılmalıdır.

 

İleride açılacak davada ileri sürülecek bir vakıanın tespiti amacıyla keşif yapılması, bilirkişi incelemesi yaptırılması ya da tanık ifadelerinin alınması gibi işlemler delil tespiti davası ile yapılabilir.

 

Bu nedenle kısaca ifade etmek gerekir ise, bu dava; asıl dava öncesindeki delil tespit edilmesine ilişkindir.

 

Delil Tespiti Davası ile Tespit Davası Aynı mıdır?

 

Hayır değildir. Tespit davası, HMK’da açıkça düzenlenmemiştir. Ancak uygulamada oldukça sık yer bulan bir dava türüdür. Oysa Delil Tespiti her ne kadar HMK’da açıkça düzenlenmişse de başlı başına bir dava türü değildir.

 

Tespit davasının konusunu sadece hukuki ilişkiler teşkil edebildikleri halde, delil tespitinin konusunu genellikle maddi vakıalar oluşturur. Delil tespiti ilgili bulunduğu davaya bağlı bir işlemdir.

 

Delil Tespiti Davasını Hasım Göstermeden Açabilir miyim?

 

Bu sorunun cevabı HMK 402. maddede verilmiştir. Buna göre; delil tespiti dilekçesinde  aleyhine delil tespiti istenen kişinin ad, soyad ve adresi yer almalıdır. Ancak tespit talebinde bulunan, durum ve koşulların imkân vermemesi nedeniyle, aleyhine tespit yapılacak kişiyi gösteremiyorsa talebi geçerli sayılır, davayı hasım göstermeden de açabilir.

 

Delil Tespiti Davası Ne Zaman Açılır?

 

Bu dava muhakkak asıl davadan önce açılmalıdır. Asıl dava açıldıktan sonraki tüm delil tespit ve toplama işlemleri asıl davaya bakan mahkemeden istenmek zorundadır.

 

Delil Tespiti Davası Dilekçe Örneği Nasıl Yazılır?

 

Tespit davası dilekçesi, her durum için ayrı yazılır. Bu nedenle örnek dilekçelerle dava açmak yararınıza olmaz. Hata riski çok yüksektir ve davanız reddedilebilir. Böylelikle hem daha fazla masraf ve emek harcarsınız hem de istediğiniz sonuca geç ulaşırsınız.

 

Ancak genel olarak bahsetmek gerekir ise, dava dilekçenizde, tespit edilmesini istediğiniz maddi vakıanın ne olduğunu ayrıntıları ile açıklamalı, tespit talebinizin neden acil olduğunu ve asıl yargılamayı beklemediğinizi bildirmelisiniz.

 

Delil Tespiti Davası Hangi Mahkemede Açılır?

 

Delil tespiti davası başlı başına bir dava olmadığından asıl davanın açılacağı mahkemede açılmalıdır.

 

Delil Tespiti Masrafları Ne Kadardır?

 

Bu sorunun net cevabı mümkün olmamakla birlikte, istenilen delil tespitinin ne şekilde yapılacağının belirleyici olacağını belirtelim.

 

Tespit için yapılması gereken her işlem için gerekli peşinen harç ve masrafları yatırmalısınız. Keşif yapılıp-yapılmayacağı, yapılacaksa yerin uzak olup-olmadığı, tanık dinlenip-dinlenmeyeceği, kaç tane bilirkişinin incelemeye katılacağı masraflar açısından belirleyicidir.

 

Delil Tespiti Talebinin Reddi Mümkün müdür?

 

Evet mümkündür. Eğer mahkeme tarafından tespitini istediklerinizin, henüz açılmamış fakat açılması düşünülen bir davada delil olarak i̇leri sürülebilecek bir vakıa olması ve hukuki yararın bulunması gerekmektedir. Eğer mahkeme tarafından bu hususların var olmadığı kanaatine varılırsa talebiniz reddedilir.

 

Delil Tespiti Davası Reddedilirse Ne Yapmalıyım?

 

Delil tespiti talebiniz reddedilirse, mahkemenin ret gerekçesini dikkate alarak ve bunu ortadan kaldırarak tekrar dava açabilirsiniz. Ancak ilk dava için ödediğiniz harcı iade almanız mümkün olmayacaktır. Bu nedenle yeni dava için yeniden harç ödemeniz gerekecektir.

 

Delil Tespit Talebi Kabul Olduktan Sonra Süreç Nasıl İşler?

 

Tespit talebi mahkemece haklı bulunursa, buna ilişkin karar, tespit talebi dilekçesi ile birlikte karşı tarafa tebliğ edilir. Kararda ayrıca, delil tespitinin nasıl ve ne zaman yapılacağı, tespitin icrası esnasında karşı tarafın da hazır bulunabileceği, varsa itiraz ve ilave soruların bir hafta içinde bildirilmesi gerektiği belirtilir.

 

Acele hallerde tespit;

Talep sahibinin haklarının korunması bakımından zorunluluk bulunan hâllerde, karşı tarafa tebligat yapılmaksızın da delil tespiti yapılabilir. Tespitin yapılmasından sonra, tespit dilekçesi, tespit kararı, tespit tutanağı ve varsa bilirkişi raporunun bir örneği mahkemece kendiliğinden diğer tarafa tebliğ olunur. Karşı taraf tebliğden itibaren bir hafta içinde delil tespiti kararına itiraz edebilir.

 

Karşı tarafa tebliğ edilmeyen veya tebliğ edilip i̇tiraza uğrayan delil tespiti tutanağı ve bilirkişi raporu, asıl yargılama neticesinde verilecek karara delil olarak esas alınamaz.